Ik weet dat U2 met dit nummer een gebeurtenis weergeeft over een conflict in Noord-Ierland. Maar wat is Bloody Sunday precies? Wat is er die zondag gebeurd waardoor zelfs U2 er een wereldhit over schrijft?
Het antwoord op deze vragen hoop ik te krijgen door te kijken naar de film Bloody Sunday van Paul Greengrass.
De filmPaul Greengrass schreef en regisseerde de film Bloody Sunday. De film geeft weer wat er gebeurde op een zondag in 1972.
De regisseur koos ervoor om de film in documentairestijl weer te geven. Hij vond dit de beste manier om de gebeurtenissen weer te geven. Door dit te doen komen de gevoelens en reacties van de auteurs levensecht over en ontstaat er een goed inlevingsvermogen van de kijker.
De trailer
Verdieping
Om een duidelijk overzicht te krijgen over de gebeurtenis Bloody Sunday ga ik mijn uitleg uitschrijven in een aantal hoofdstukken.
Namelijk:
- Wat vooraf ging
- Bloody Sunday
- De actualiteit
1. Wat vooraf ging
De oorsprong van de Ierse kwestie is te vinden in de middeleeuwen. In 1155 gaf Adrianus IV het gezag van Ierland aan de Engelsen. In 1169 werden de katholieken van Ierland gekoloniseerd en vervolgd door de Engelsen.
In 1690 hebben de protestanten de macht in Ierland. Dit gebeurde onder leiding van de stadhouder Willem De Derde. Wat er toen gebeurde noemt men de slag van Boyne. De overwinning was voor de protestanten. Hierdoor kregen de katholieken heel wat beperkingen opgelegd.
Steeds meer partijen wijzigde hun standpunt. Ze wouden dat Ierland in het begin van de 19e eeuw onafhankelijk werd.
Zo ontstond er in 1916 de Paasopstand. In de Ierse hoofdstad Dublin brak een gewapende opstand uit tegen de Britse overheersing. Ierse vrijwilligers bezetten een aantal strategische overheidsgebouwen en op Paasmaandag werd de Ierse republiek uitgeroepen. Gedurende zes dagen leverden de opstandelingen kansloos slag tegen een Britse overmacht. Toen zij de strijd uiteindelijk moesten staken, waren meer dan 400 doden gevallen.
Amper vijf jaar na de mislukte Paasopstand was de Ierse staat een feit. In 1921 werd de Ierse vrijstaat uitgeroepen.
Er ontstond een tweedeling van het Ierse eiland in 1921. Je had de 26 Zuidelijke en overwegend katholieke graafschappen en zes noordoostelijke en overwegend protestante graafschappen.
De katholieke graafschappen vormden samen de onafhankelijke Ierse vrijstaat en de protestante graafschappen die deel uitmaakten van het Verenigd Koninkrijk vormden de staat Noord-Ierland.
Op dit moment ontstond eveneens de strijd rond de religies tussen de Engelsen en de Ieren.
In 1690 hebben de protestanten de macht in Ierland. Dit gebeurde onder leiding van de stadhouder Willem De Derde. Wat er toen gebeurde noemt men de slag van Boyne. De overwinning was voor de protestanten. Hierdoor kregen de katholieken heel wat beperkingen opgelegd.
Steeds meer partijen wijzigde hun standpunt. Ze wouden dat Ierland in het begin van de 19e eeuw onafhankelijk werd.
Zo ontstond er in 1916 de Paasopstand. In de Ierse hoofdstad Dublin brak een gewapende opstand uit tegen de Britse overheersing. Ierse vrijwilligers bezetten een aantal strategische overheidsgebouwen en op Paasmaandag werd de Ierse republiek uitgeroepen. Gedurende zes dagen leverden de opstandelingen kansloos slag tegen een Britse overmacht. Toen zij de strijd uiteindelijk moesten staken, waren meer dan 400 doden gevallen.
Amper vijf jaar na de mislukte Paasopstand was de Ierse staat een feit. In 1921 werd de Ierse vrijstaat uitgeroepen.
Er ontstond een tweedeling van het Ierse eiland in 1921. Je had de 26 Zuidelijke en overwegend katholieke graafschappen en zes noordoostelijke en overwegend protestante graafschappen.
De katholieke graafschappen vormden samen de onafhankelijke Ierse vrijstaat en de protestante graafschappen die deel uitmaakten van het Verenigd Koninkrijk vormden de staat Noord-Ierland.
De strijd wordt gezien als een strijd tussen de katholieken en protestanten waarbij de protestanten de bovenhand hadden.
Dit had als gevolg dat de katholieke bevolking in armoede leefde. Ze hadden minder rechten en werden beperkt in hun doen en laten.
Naast het religieuze conflict spelen ook de geografische en economische factoren een rol. Het katholieke deel van de Noord-Ierse bevolking streeft naar een verenigd Ierland. Zij willen dus één onafhankelijke Ierse republiek. In deze republiek bestaan dan 26 delen (zie bovenstaande afbeelding).
Het protestante deel van de Noord-Ierse bevolking voelt zich verbonden met Groot-Brittannië. Zij streven dus naar een eenheid met Groot-Brittannië.
2. Bloody Sunday
Op zondag 30 januari 1972 vond in Londonderry een illegale protestmars plaats. De mars was georganiseerd door de NICRA (Northern Ireland Civil Rights Association). Zij hadden een vreedzame mars met twee doelen voor ogen. Als eerste waren ze tegen het verbod om protestmarsen te houden en als tweede was het gericht tegen de internment politiek. Dit laatste was een maatregel die het mogelijk maakte om iedereen die verdacht werd van betrokkenheid bij politiek geweld, zonder proces voor onbepaalde tijd gevangen te zetten.
De organisators van de mars verwachtte een grote opkomst en zo was het ook. Er liepen maar liefst 10 000 mensen mee. Het eerste gedeelte verliep rustig maar bij een wegafzetting in het centrum dat door de Britse paratroopers werd bewaakt, liep het mis. Een groep jongeren hield halt bij de militaire wegblokkade. De Britse militairen hadden de opdracht om zoveel mogelijk herrieschoppers te arresteren. Op een gegeven moment openden Britse soldaten het vuur op de menigte ...
Het duurde geen half uur en het resultaat was dat dertien ongewapende burgers de dood vonden. Later overleed nog één gewonde in het ziekenhuis. Er werd dus een eindbalans gemaakt van 14 doden en tientallen gewonden.
Deze dag wordt in de geschiedenis Bloody Sunday genoemd.
Er zijn verschillende officiële onderzoeken uitgevoerd naar de precieze oorzaak van deze dramatische gebeurtenissen. Wat precies de oorzaak was tot de bloedige escalatie is lang ongekend geweest. Het Britse leger stelt dat de militaren terugschoten nadat ze vanuit de menigte werden beschoten tijdens een poging om provocerende oproerkraaiers te arresteren terwijl van de andere kant wordt beweerd dat de soldaten zonder enige aanleiding het vuur openden.
Na 12 jaar is het officiële onderzoek afgerond en bestaat er eindelijk duidelijkheid!
De rellen in Noord-Ierland blijven voortduren ...
Bronnen
De Ierse kwestie - Internment, internet, 15 december 2011, (http://00457.06sc.thinkquest.nl/index.php?id=28)
Onderzoek naar 'Bloody Sunday' na 12 jaar afgerond, internet, 22 maart 2010, (http://www.demorgen.be/dm/nl/990/Buitenland/article/detail/1083452/2010/03/22/Onderzoek-naar-Bloody-Sunday-na-12-jaar-afgerond.dhtml).
De Ierse kwestie - Bloody Sunday, internet, 15 december 2011, (http://00457.06sc.thinkquest.nl/index.php?id=29).
VALKHOFF, H., Britten planden Bloody Sunday, internet, 31 januari 2003, (http://www.ravagedigitaal.org/archief2003/2003archief/0203ar13.htm).
Tweede nacht van rellen in Noord-Ierland, internet, 13 juli 2011, (http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=DMF20110713_051).Naast het religieuze conflict spelen ook de geografische en economische factoren een rol. Het katholieke deel van de Noord-Ierse bevolking streeft naar een verenigd Ierland. Zij willen dus één onafhankelijke Ierse republiek. In deze republiek bestaan dan 26 delen (zie bovenstaande afbeelding).
Het protestante deel van de Noord-Ierse bevolking voelt zich verbonden met Groot-Brittannië. Zij streven dus naar een eenheid met Groot-Brittannië.
2. Bloody Sunday
Op zondag 30 januari 1972 vond in Londonderry een illegale protestmars plaats. De mars was georganiseerd door de NICRA (Northern Ireland Civil Rights Association). Zij hadden een vreedzame mars met twee doelen voor ogen. Als eerste waren ze tegen het verbod om protestmarsen te houden en als tweede was het gericht tegen de internment politiek. Dit laatste was een maatregel die het mogelijk maakte om iedereen die verdacht werd van betrokkenheid bij politiek geweld, zonder proces voor onbepaalde tijd gevangen te zetten. 
De organisators van de mars verwachtte een grote opkomst en zo was het ook. Er liepen maar liefst 10 000 mensen mee. Het eerste gedeelte verliep rustig maar bij een wegafzetting in het centrum dat door de Britse paratroopers werd bewaakt, liep het mis. Een groep jongeren hield halt bij de militaire wegblokkade. De Britse militairen hadden de opdracht om zoveel mogelijk herrieschoppers te arresteren. Op een gegeven moment openden Britse soldaten het vuur op de menigte ...
Deze dag wordt in de geschiedenis Bloody Sunday genoemd.
Er zijn verschillende officiële onderzoeken uitgevoerd naar de precieze oorzaak van deze dramatische gebeurtenissen. Wat precies de oorzaak was tot de bloedige escalatie is lang ongekend geweest. Het Britse leger stelt dat de militaren terugschoten nadat ze vanuit de menigte werden beschoten tijdens een poging om provocerende oproerkraaiers te arresteren terwijl van de andere kant wordt beweerd dat de soldaten zonder enige aanleiding het vuur openden.
Tekenend voor het Britse optreden die dag was het telefoongesprek tussen de Ierse premier Jack
Lynch en de Britse premier Edward Heath, op de avond van Bloody Sunday:
Lynch: "Je hebt het slechte nieuws waarschijnlijk wel gehoord?"
Heath: "Het is erg slecht nieuws, ja."
Lynch: "Het lijkt erop dat een kritiek punt is bereikt en dat de situatie zou kunnen escaleren. Er is me verteld dat Britse troepen hebben opgetreden op een manier die men niet verwacht van een gedisciplineerd leger. En zoals u weet zijn er dertien doden gevallen en evenveel gewonden."
Heath: "Deze beschuldiging kan ik vanzelfsprekend niet accepteren. En ik wil graag duidelijk maken dat dit voortkomt uit een mars die tegen de wet indruist. De mensen die de mars onder deze omstandigheden hebben georganiseerd dragen daarom een zware verantwoordelijkheid voor iedere schade die is aangericht. Een zeer zware verantwoordelijkheid. Iedereen weet dat de IRA van zich zou laten horen."
Lynch: "Er is geen enkele indicatie dat de IRA heeft gereageerd voordat er schoten van Britse kant waren gelost. Het was een vreedzame mars tot het punt waarop..."
Heath: "Het was tegen de wet en het was provocerend."
Lynch: "Het is allemaal een gevolg van het Noord-Ierse bewind. Het komt allemaal voort uit..."
Heath: "Het komt voort uit het feit dat de IRA probeert het land over te nemen."
Het gesprek toont aan dat de Britse regering slecht op de hoogte was van de situatie in Noord-Ierland
4. De actualiteit Na 12 jaar is het officiële onderzoek afgerond en bestaat er eindelijk duidelijkheid!
Onderzoek naar 'Bloody Sunday' na 12 jaar afgerond
Het openbare onderzoek naar Bloody Sunday is na twaalf jaar eindelijk afgerond. Op Bloedige zondag, 30 januari 1972, school het Britse leger in Londenderry veertien ongewapende katholieke betogers dood.
in 1998 werd de Commissie Saville opgerichtn genoemd naar haar voorzitter Lord Mark Saville, om die wandaad te onderzoeken. Twaalf jaar later kan de commissie een rapport van meer dan 5.000 bladzijden voorleggen, het resultaat van het verhoren van ruim 900 getuigen.
Wachten op publicatie rapport
Nu is het echter nog wachten op de publicatie van dat rapport. De Britse minister voor Noord Ierland, Shaun Woodward, verklaarde voor het Britse parlement dat eerst moet nagegaan worden of verspreiding van dat rapport geen gevaar voor de nationale veiligheid inhoudt.
Een eerste blitzonderzoek had het Britse leger volkomen witgewassen door klakkeloos de militaire versie van de feiten - dat de soldaten enkel vuur vanuit de menigte hadden beantwoord - over te nemen.
Het openbare onderzoek naar Bloody Sunday is na twaalf jaar eindelijk afgerond. Op Bloedige zondag, 30 januari 1972, school het Britse leger in Londenderry veertien ongewapende katholieke betogers dood.
in 1998 werd de Commissie Saville opgerichtn genoemd naar haar voorzitter Lord Mark Saville, om die wandaad te onderzoeken. Twaalf jaar later kan de commissie een rapport van meer dan 5.000 bladzijden voorleggen, het resultaat van het verhoren van ruim 900 getuigen.
Wachten op publicatie rapport
Nu is het echter nog wachten op de publicatie van dat rapport. De Britse minister voor Noord Ierland, Shaun Woodward, verklaarde voor het Britse parlement dat eerst moet nagegaan worden of verspreiding van dat rapport geen gevaar voor de nationale veiligheid inhoudt.
Een eerste blitzonderzoek had het Britse leger volkomen witgewassen door klakkeloos de militaire versie van de feiten - dat de soldaten enkel vuur vanuit de menigte hadden beantwoord - over te nemen.
www.demorgen.be
Tweede nacht van rellen in Noord-Ierland
In Noord-Ierland hebben in de nacht van dinsdag op woensdag weer schermutselingen plaatsgevonden tussen een tweehonderdtal manifestanten en de politie.
De opposanten protesteerden tegen de doortocht van de traditionele protestantse Oranjemars in Ardoyne, een katholieke wijk in het noorden van Belfast. De politie kreeg een regen van molotovcocktails en projectielen over zich heen. Ook in het zuiden van Belfast was het onrustig, net als in Londonderry.
Een aantal politieagenten en één voorbijganger raakten gewond. Twaalf mensen werden opgepakt: vijf in Belfast en zeven in Derry, zo meldt een politiebron. Tijdens de nacht van maandag op dinsdag raakten al tweeëntwintig politieagenten gewond in Belfast.
Met de Oranjemars op 12 juli wordt de Slag aan de Boyne in 1690 herdacht. Toen versloeg de protestantse prins Willem van Oranje de Katholieke koning Jacobus Twee van Engeland. De optocht zorgt naar jaarlijkse gewoonte voor onlusten tussen de beide gemeenschappen.
www.nieuwsblad.be
De Ierse kwestie - Internment, internet, 15 december 2011, (http://00457.06sc.thinkquest.nl/index.php?id=28)
Onderzoek naar 'Bloody Sunday' na 12 jaar afgerond, internet, 22 maart 2010, (http://www.demorgen.be/dm/nl/990/Buitenland/article/detail/1083452/2010/03/22/Onderzoek-naar-Bloody-Sunday-na-12-jaar-afgerond.dhtml).
De Ierse kwestie - Bloody Sunday, internet, 15 december 2011, (http://00457.06sc.thinkquest.nl/index.php?id=29).
VALKHOFF, H., Britten planden Bloody Sunday, internet, 31 januari 2003, (http://www.ravagedigitaal.org/archief2003/2003archief/0203ar13.htm).
Wikipedia - Paul Greengrass, internet, 4 maart 2011, (http://nl.wikipedia.org/wiki/Paul_Greengrass).
Youtube - Broadcast yourself, internet, 15 december 2011, (http://www.youtube.com).
De Ierse kwestie - Noord Ierland: algemene informatie, internet, 15 december 2011, (http://00457.06sc.thinkquest.nl/index.php?id=2).
De redactie (mediatheek): Protestanten en katholieken opnieuw slaags met elkaar, internet, 22 juni 2011, (http://www.deredactie.be/cm/vrtnieuws/mediatheek).
